In-car verkeersmanagement verbetert doorstroming A15

Eind vorig jaar deed Zuid-Holland Bereikbaar een pilot met in-car verkeersmanagement. Afhankelijk van de verkeersomstandigheden kreeg een deel van de automobilisten vanuit Vianen richting Rotterdam het in-car advies om een alternatieve route te volgen. De resultaten smaken naar meer.

De snelste route van Vianen naar Rotterdam is normaliter de A27 tot Gorinchem en vandaar de A15 tot Rotterdam. Het probleem is alleen dat het verkeer ter hoogte van Gorinchem nog wel eens wil vastlopen – en dat verstoort óók verkeer dat niet naar Rotterdam wil. Het mooiste zou dan zijn als een deel van het A27-verkeer richting Rotterdam bij afrit 25 de N214 pakt. Die automobilisten ontlopen én ontlasten knooppunt Gorinchem daarmee: winst voor henzelf, winst voor het overige verkeer.

Maar hoe zorg je er als verkeersmanager voor dat een deel dat alternatief kiest? DRIP’s langs de weg zijn een optie, maar Zuid-Holland Bereikbaar koos voor een een andere aanpak: een pilot met in-car verkeersmanagement vanuit de Verkeerscentrale Zuidwest-Nederland in Rhoon. Gedurende acht weken, van september tot en met november 2023, kregen gebruikers van de navigatie-app Flitsmeister bij te veel drukte rond Gorinchem het advies om de N214-route te nemen.

Resultaten

In totaal passeerden tijdens de proef 532.000 Flitsmeister-gebruikers het meetpunt voor afslag 25, punt A op de kaart. Zo’n 24% van deze groep passeerde ook punt B, de aansluiting van de N214 op de A15. Aan de 532.000 gebruikers zijn ruim 12.000 berichten over de N214-route verstuurd. Afgaande op die 24% waren zo’n 3.000 berichten relevant.

Vooral tijdens de ochtend- en avondspits was duidelijk dat de maatregel de verkeersdruk effectief verlichtte.

Om het effect van het in-car advies te kunnen bepalen, is gekeken naar het gedrag zonder en met in-car verkeersmanagement. Daaruit bleek dat 39,4% van de Flitsmeister-gebruikers toch wel koos voor de N214-route, ook zonder advies vanuit Rhoon. Maar 4,9% koos de N214 als gevólg van de verschenen meldingen. Hoewel dit percentage klein lijkt, is het voldoende om een significante impact te hebben op de doorstroming op de A15. Vooral tijdens de ochtend- en avondspits was duidelijk dat de maatregel de verkeersdruk effectief verlichtte.

Innovatief gebruik van technologie

Voor de regio was de pilot een primeur: het was de eerste keer dat de Verkeerscentrale in Rhoon direct en real-time met automobilisten communiceerde. De meldingen werden handmatig verstuurd door wegverkeersleiders, op basis van vooraf bepaalde triggerwaarden. Deze waarden waren zo gekozen dat er tijdig werd geadviseerd, nog voordat het compleet vast stond bij Gorinchem. Dat maakte de maatregel krachtiger dan de reactieve ‘vermijd file’-routeadviezen van de navigatie-apps zelf. De triggers hielden ook rekening met de situatie op de N214 en de zijwegen: als het op de alternatieve route te druk werd, werd er geen N214-advies meer gegeven.

De exacte waarden van de triggers zijn op basis van het tactisch kader bepaald, in nauwe samenwerking met de provincie Zuid-Holland. Het ontwikkelde algoritme voor de wegverkeersleiders bleek trouwens zo goed te werken, dat een van de leerpunten van de pilot is dat de berichten ook prima geautomatiseerd verstuurd kunnen worden. De wegverkeersleider heeft dan nog altijd ‘passieve regie’ (ingrijpen indien nodig), maar kan ondertussen focussen op andere situaties.

Succesvolle samenwerking

De pilot was onderdeel van het project Kortetermijnmaatregelen A15, waarin provincie Zuid-Holland, Rijkswaterstaat en Zuid-Holland Bereikbaar samenwerken. De resultaten van de proef waren dermate positief, dat het waarschijnlijk niet bij een project zal blijven. Zuid-Holland Bereikbaar onderzoekt momenteel de mogelijkheden om ook in andere gebieden in de regio in-car verkeersmanagement in te zetten.

De auteurs
Youri Ouwerkerk, mr. Danielle Petit en Meni Anagnostou BA zijn respectievelijk verkeersmanagementmakelaar, projectleider Verkeersmanagement en Rijgedrag, en communicatieadviseur bij Zuid-Holland Bereikbaar.